Wand/ en vloerverwarming is efficiënt, behaaglijk en milieuvriendelijk. Toch hebben beide systemen ook nadelen, waarvan je je wel bewust moet zijn. Wat zijn de voors en tegens van de betreffende verwarmingstypen? N.B.: het betreft systemen met warmwatervoerende slangen in wand en vloer.
Een alternatief voor verwarming in de wand is plintverwarming, zie ‘plintverwarming’ op deze site.
Over de voordelen van stralingsverwarming t.o.v. convectieverwarming zie ‘stralingsverwarming’ op deze site.
Elektrisch is uit, water is in
Iets fundamenteels vooraf: elektrische vloerverwarming geldt als verouderd. Weliswaar zijn de investeringskosten bij puur elektrische verwarming gering, onderhoudskosten vervallen zelfs geheel, toch adviseren experts de elektrische vloerverwarming alleen nog maar bij achteraf aangebrachte inbouw bij badkamerrenovatie. De reden: elektrische vloerverwarming is bij stijgende stroomprijzen te duur in gebruik. Daarbij is de primaire energiefactor hoog: voor een kWh stroom bij u uit het stopcontact is in de energiecentrale (met een rendement van ongeveer 45%) meer dan 2 kWh aan (meestal) steenkool verbrand en dat betekent dus veel CO2 uitstoot… geen goed idee dus. In plaats van elektrische systemen worden tegenwoordig warmwatersystemen gebruikt, die werken met een aanvoertemperatuur van 35°C en die acht tot twaalf procent minder energie verbruiken dan gangbare radiatoren.
Vloerverwarming: de voordelen
Voor blote voeten is vloerverwarming heerlijk. Ook het ontbreken van zichtbare radiatoren en daardoor meer vrijheid bij de vormgeving van de ruimte maakt vloerverwarming interessant.
Bovendien is er minder zwevend stof. Dit komt doordat de vloer zijn warmte grotendeels als infraroodstraling afgeeft. Ook de lucht boven de vloer wordt verwarmd uiteraard, maar minder sterk dan bij een radiator het geval is. De lucht boven een radiator wordt dus sterker verwarmd, stijgt op en circuleert door de ruimte en neemt het aanwezige stof mee samen met schadelijke stoffen en ziektekiemen die zich aan het stof hechten.
Daarop dus minder kans bij vloerverwarming, erg prettig voor mensen met gevoelige luchtwegen.
Vloerverwarming: de nadelen
Maximaal aanbevolen oppervlaktetemperatuur van vloerverwarming is 29°C, op de langere termijn zijn hogere temperaturen ongezond. Bij slecht geïsoleerde woningen kan dit ertoe leiden dat het vermogen van de vloerverwarming niet voldoende is. In dit geval kan de vloerverwarming alleen de basislast dekken, op heel koude dagen moeten radiatoren bijspringen of een wandverwarming. Vloerverwarmingen reageren bovendien relatief traag, omdat bij het opwarmen eerst de thermische massa moet worden verwarmd. Een verder minpunt is dat bepaalde vloerbedekking ongeschikt is, bijvoorbeeld zwevend gelegd parket.
Wandverwarming: de voordelen
Ten eerste lijken de voordelen van wandverwarming op die van vloerverwarming: nauwelijks zwevend stof, geen storende radiatoren in de vertrekken. Verder biedt deze vorm van oppervlakteverwarming een extra voordeel: een mens ontvangt meer stralingswarmte van een verwarmde wand dan van een verwarmde vloer, omdat het lichaam een groter ontvangend oppervlak biedt voor de wand. De stralingswarmte van de wand versterkt dus het behaaglijkheidsgevoel. Een ander voordeel van wandverwarming ten opzichte van vloerverwarming is de geringere traagheid en de eigenschap om sneller op temperatuurfluctuaties te reageren – bijvoorbeeld wanneer in de namiddag plotseling de zon door het raam naar binnen straalt. Daarbij neemt een al warme vloer nauwelijks de gratis zonnewarmte op… Tenslotte kan een wand tot 40°C worden verwarmd omdat er geen direct contact wordt gemaakt met het lichaam.
Wandverwarmingen kunnen in de zomer ook als ruimtekoeling worden ingezet. Bij een warmtepompsysteem dat zijn energie aan de bodem onttrekt trouwens noodzaak om de energie die in het stookseizoen aan de bodem is onttrokken, weer aan te vullen. In tegenstelling tot een lucht-water warmtepomp(wp) hoeft er bij een bodem-water wp alleen maar een waterpompje te draaien. Koelen met een lucht-water wp is energetisch geen goed idee omdat in dat geval ook de compressiepomp moet draaien, daarbij slijt het apparaat meer door de extra draaiuren.
Wandverwarming: de nadelen
Voor de verwarmde wand mogen geen meubels e.d. worden gezet, want dat verkleint het verwarmingsvermogen enorm. Ook mogen er geen spijkers en schroeven ondoordacht in de wand worden aangebracht. Alles bij elkaar overwegen dus de voordelen van wandverwarming.
Voor woningen die een heel lage warmtevraag voor ruimteverwarming hebben, ligt de situatie wat gecompliceerder. De vraag welk systeem hier het beste geschikt is, radiatoren, vloer- of wandverwarming, is minder makkelijk te beantwoorden, zie ‘laagenergiewoningen’ Geert van de Rijdt